ماجراهای رد و تایید صلاحیت داوطلبین انتخابات خبرگان/ ریزش 79 درصدی کاندیداها
شورای نگهبان تنها 21 درصد از کاندیداهای انتخابات خبرگان را تایید کرده است، البته همه کسانی که مهر تایید بر پرونده شان نخورده، رد یا عدم احراز نشده‌اند، برخی پرونده‌هایشان را کامل نکرده و برخی هم انصراف داده‌اند.
مریم محمدپور: انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان در راه است و تقریبا کسانی که قرار است نامشان در برگه‌های رای نوشته شود، مشخص شده اند. شورای نگهبان نتیجه را به وزارت کشور اعلام کرد و وزارت کشور هم خبر را به اطلاع داوطلبین رسانده است. برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری 801 نفر نام نویسی کرده بودند، البته آمار نهایی 794 نفر بود که تعداد کمتری نیز پرونده‌هایشان تکمیل نشده بود و ثبت نامشان عملی نشد. از این تعداد 158 نفر از ادامه رقابت و ورود به انتخابات انصراف دادند، 111 نفر غیرمجاز بودند و 152 نفر نیز در آزمون کتبی شرکت نکردند که مجموع انصرافی، غیرمجازی و غایبان آزمون به 421 نفر رسید. بر همین اساس صلاحیت 373 نفر بررسی شد که از این تعداد صلاحیت 207 نفر رد و صلاحیت 166 نفر نیز تائید شد. البته این پایان ماجرا نیست و هیات مرکزی نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری در اطلاعیه‌ای اعلام کرده داوطلبانی که صلاحیت آنها مورد تایید قرار نگرفته است از هشتم تا دهم بهمن ماه می‌توانند شکایت خود را اعلام کنند.
همه ماجراهای سیدحسن خمینی
نامزدی یادگار امام تاکنون جنجالی‌ترین موضوع در انتخابات اخیر بود که با عدم احراز صلاحیت حجت‌الاسلام سیدحسن خمینی پایان یافت. خبر نتیجه نظر اعضای شورای نگهبان را پسر سید حسن خمینی منتشر کرد. سید احمد خمینی در صفحه اینستاگرامش نوشت: «به نظرم برای همگان علت عدم احراز، احراز شده است، مخصوصا که برخی دیگر هم بدون امتحان اجتهادشان احراز شده است. بگذریم، قبل از خواب با بابا صحبت کردم از اوضاع سوال نمودم. یک بیت از حافظ خواند: سر ارادت ما و آستان حضرت دوست/ که هر چه بر سر ما می‌رود ارادت اوست» ظهر همان روز سیدحسن هم در اینستاگرامش تصویری که پسرش منتشر کرده بود را بازنشر کرده و وعده داد در یکی دو روز آینده در این باره سخن بگوید
اگرچه یادگار امام در این باره هنوز سخن نگفته اما برخی رسانه‌ها و شخصیت‌های سیاسی درباره عدم احراز صلاحیت او اظهارنظر کرده‌اند. خبرگزاری آنا در گزارشی این سوال را مطرح کرده که «آیا دلیل عدم احراز صلاحیت سید حسن، غیبت در آزمون بود؟» و مثال‌های نقضی همچون حجت الاسلام علیرضا اعرافی، آیت‌‌الله نصرالله شاه‌آبادی، حجت‌الاسلام سیدمحمد سعیدی و حجت‌الاسلام سید محمدمهدی میرباقری را نام برده که هیچ‌یک نه قبلا عضو خبرگان بوده، نه در آزمون آن قبول شده بودند و نه حکمی از رهبری دارند که لازمه آن اجتهاد باشد؛ با این حال بدون حضور در آزمون احراز صلاحیت شدند .
یکی از تندترین اعتراض‌ها به تایید نشدن صلاحیت خمینی را آیت الله محمود امجد داشت. او با سیدحسن تماس گرفت و عدم احراز صلاحیت او را تبریک گفت. امجد اظهار کرد که «حضرتعالى توسط قاطبه ملت قدرشناس ايران احراز صلاحيت شديد». او در این تماس از سید حسن خمینی و همه آنان كه مانند ايشان اهليت و صلاحيت ملى و مردمى شان بدينگونه احراز شد خواست که به احترام مردم ستمديده نسبت به این عدم احراز تقاضاى تجديد نظر نكنند (اینجا) ظاهرا خمینی جوان بنا دارد به توصیه امجد عمل کند، چراکه سیدجواد امام گفته است: سیدحسن خمینی به روند ردصلاحیتش اعتراض دارد، ولی شکایتی به شورای نگهبان نمی‌کند. پایگاه اطلاع رسانی جماارن به عنوان رسانه نزدیک به یادگار امام نیز در صفحه اینستاگرامش در این باره از مردم نظرخواهی کرده است.
صف انصرافی‌ها
درباره تعداد انصرافی‌ها روایت‌ها متفاوت است، سیامک ره‌پیک، سخنگوی هیات نظارت بر انتخابات تعداد داوطلبینی که انصراف داده‌اند را 158 نفر اعلام کرده ، اما حسینعلی امیری، قائم مقام وزیر کشور تعداد انصرافی ها را 80 نفر اعلام کرده است. این تفاوت اعداد هم ممکن است سهوی و تنها اشتباه یکی از روایان باشد و هم ممکن است دلایل دیگری همچون انصراف کسانی که در حقیقت ردصلاحیت شده‌اند، باشد. به عنوان مثال پیش‌تر اخباری از رد صلاحیت سیدرضا تقوی منتشر شده بود، اما وی پیش از اعلام ردصلاحیت‌ها از کاندیداتوری مجلس خبرگان انصراف داد.
استان‌های تک کاندیدایی
تعداد کاندیداهای باقیمانده در برخی استان‌ها برای ایجاد یک فضای رقابتی کافی نیست، به طوری که 9کرسی مجلس خبرگان تکلیفشان از اکنون مشخص است. حسینعلی امیری، سخنگوی شورای نگهبان در این باره گفت: در برخی استان‌ها تنها یک نفر از داوطلبان تایید صلاحیت شده‌اند که به طور طبیعی شورای نگهبان برای این استان‌ها چاره اندیشی می‌کند تا رقابت انتخاباتی و انتخاب مصداق عینی و عملی پیدا کند.
زنان همچنان حق حضور ندارند
هیچ‌یک از زنان کاندیدای انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری تایید نشدند، در حالی که 16 زن برای انتخابات اخیر ثبت نام و برخی از آنها در آزمون اجتهاد هم شرکت کرده بودند. عصمت سوادی از جمله زنانی بود که برای ورود به مجلس خبرگان ثبت‌نام کرده بود اما اعضای شورای نگهبان با ورود زنان به مجلس خبرگان رهبری موافقت نکردند.
مقایسه تایید و رد نامزدهای خبرگان در دوره‌های انتخابات
در این دوره صلاحیت 207 نفر رد و صلاحیت 166 نفر تایید شده است . به گفته سیامک ره پیک، در دوره قبلی مجلس خبرگان نیز صلاحیت 146 نفر تائید و 209 نفر رد شده بود و در دوره قبل‌تر هم (دوره سوم) صلاحیت 160 نفر تائید و 215 نفر نیز رد شده بود. گفتنی است: در دوره‌های اول و دوم تعداد ردصلاحیت شده‌ها به ترتیب 22 و 84 نفر و تعداد تایید صلاحیت شده‌ها به ترتیب 146 و 96 نفر بود .
رقابت 37 کاندیدا برای 16 کرسی تهران
استان تهران در مجلس خبرگان 16 کرسی دارد و برای رقابت بر سر این کرسی‌ها 37 کاندیدا تایید صلاحیت شده‌اند (اینجا). آیات و حجج الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی، حسن روحانی، سید محمود علوی، ابراهیم امینی، باقری کنی، بطحایی، تسخیری، احمد جنتی، محمد صادق حائری، دری نجف‌آبادی، محمدتقی مصباح یزدی، محسن قمی، مجتهد شبستری، سیدمحمد سجادی، نصرالله شاه‌آبادی، طاهری، غلامرضا فیاضی، مدرسی یزدی، ناصری، محمدحسن زالی، سید عباس حسینی قائم‌مقامی، ناصر امامی کاشانی، اعرافی، محسن اسماعیلی، عباسعلی اختری، محمد یزدی، غلامرضا مصباحی مقدم، سیدمحمدعلی امین، سیدهاشم حمیدی، حمید حوالی شهریاری، سیدمحمد سجادی عطاءآبادی، علی مومن‌پور، سیدصادق محمدی، سید محمدرضا مصلی، مهدی هادوی مقدم و سید ابوالفضل میرمحمدی چهره‌هایی هستند که صلاحیت آنها تایید شده است (اینجا).
ردصلاحیت شده‌ها و عدم احرازی‌ها
از 207 نفری که صلاحیت آنها رد شده است می توان به محمد غرضی، حسن نمازی، مجید انصاری، موسوی بجنوردی، محسن غرویان و محمود امجد اشاره کرد. همچنین صلاحیت مرتضی آقاتهرانی، حسن خمینی و مهدی طائب احراز نشده است.
داستان تایید و رد منتجب‌نیا
رسول منتجب‌نیا، قائم مقام دبیرکل حزب اعتماد ملی برای هر دو انتخابات مجلس و خبرگان ثبت‌نام کرده بود و در بررسی صلاحیت‌های مجلس صلاحیت او تایید نشد. در همین حال یک روز پیش از انتشار خبر تایید صلاحیت‌های خبرگان، کانال تلگرامی حزب اعتماد ملی از تایید صلاحیت منتجب‌نیا در انتخابات مجلس خبرگان خبر داد. این خبر در حالی بود که منتجب‌نیا در آزمون اجتهاد خبرگان شرکت نکرده بود اما او پیش‌تر در اظهاراتی گفته بود: «من در خبرگان دوم یا سوم در آزمون کتبی شورای نگهبان شرکت کردم. اما شورای نگهبان اعلام نکرد که قبول شده‌ام یا نه. بعدا در تماسی که با شورای نگهبان داشتم، گفتند نتیجه را می‌گوییم، اما غیرمستقیم اعلام کردند نمره قبولی دریافت کرده‌ام. همچنین آقای افتخار جهرمی که از جمله حقوقدانان شورای نگهبان بودند، اعلام کردند، من برگه شما را دیدم که نمره بالایی آوردید». اما وقتی خبر تایید صلاحیت‌ها به صورت رسمی منتشر شد، مشخص شد که خبر کانال اعتماد ملی درست نبوده است و شخص منتجب‌نیا نیز در سخنانی در مشهد رد صلاحیتش را تایید کرد.
اظهار نظر خاص امام جمعه موقت تهران
حجت الاسلام کاظم صدیقی که خود برای کاندیداتوری در انتخابات خبرگان ثبت نام کرده و صلاحیتش احراز نشده، درباره کسانی که صلاحیتشان احراز نشده، گفته است: احراز نشدگان انتخابات مجلس خبرگان برای شورای نگهبان ناشناخته بودند. این افراد اگر مومن هستند بگویند"الهی رِضاً بِه رِضائک": کسانی که مومن باشند تسلیم این نظر خواهند بود و کسانی نیز که غیر مومن هستند آمده‌اند که شانتاژ کنند!
