جنبش انتخاباتی شیر زنان: تلاشها برای حمایت از یک کاندیدای زن در انتخابات ۱۴۰۰
هنوز هیچ زنی نتوانسته از فیلتر شورای نگهبان برای انتخابات ریاستجمهوری عبور کند، ولی با این وجود تاکنون زنان مختلفی ازجمله مرحوم اعظم طالقانی بارها اعلامکاندیداتوری کردهاند تا مگر روزی این سد کنار رود و سرانجام «دیوار شیشهای» دیگر مانع از پیشرفت زنان به سطوح بالای اجرایی، چون مقام ریاستجمهوری نباشد. حالا در آستانه انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰، دوباره بحث حضور زنان در این مقام بالاگرفته است.
به گزارش اعتماد، هرچند که برخی از فقهای شورای نگهبان نظر مخالف خود را در این باره اعلام کردهاند ولی با وجود این، برخی اصلاحطلبان همچنان در تدارک آنند که از یک زن سیاستمدار در انتخابات ریاستجمهوری پیشرو حمایت کنند و البته امیدوار تا او از فیلتر نظارت استصوابی شورای نگهبان عبور کند.
تاکنون البته پیام مثبتی از شورای نگهبان دریافت نشده، اما گفته میشود برخی احزاب اصلاحطلب درصدد حمایت از «معصومه ابتکار» در انتخابات پیشرو هستند. سهیلا جلودارزاده، چهره سیاسی اصلاحطلب و نماینده پیشین مجلس در این باره به گفته است: «حضور زنان در انتخابات به عنوان کاندیدا که ضرر ندارد! خانمها در همه دورههای انتخابات ریاستجمهوری شرکت کردهاند؛ چون بههرحال نحوه برخورد با حقوق سیاسی- اجتماعی زنان برایشان مهم است و به این ترتیب میتوانند در این عرصه اثرگذاری کنند و به این ترتیب میتوانند چگونگی مواجهه با حقوق زنان را رصد کنند. اما اینکه در انتخابات ۱۴۰۰ چقدر احتمال دارد که زنان کاندیدا بتوانند از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند، محل بحث است و شخصا فکر نمیکنم این اتفاق رخ دهد!»
نماینده ادوار پنجم، ششم، هفتم و دهم مجلس شورای اسلامی درباره امکان استقبال عمومی جامعه از زنان در انتخابات ریاستجمهوری نیز گفته که پیشبینی رفتار سیاسی ایرانیان بسیار دشوار است و با این همه گفته است: «بعضی مواقع اتفاق افتاده مردم برای ابراز مخالفت خود با موضوعی وارد صحنه شده و مثلا شاهد بودیم در شهرستانها بهخاطر مخالفت با نماینده قبلی یا کاندیدایی دیگر به رقیب او رای دادهاند. ولی اینکه زنی وارد میدان شود، تاییدصلاحیت شده، رأی بیاورد و در این شرایط دشوار، کشور را مدیریت کند، باید بگوییم که به لطف پروردگار بستگی دارد.»
جلودارزاده میگوید: «در این وضعیت، به یک شیرزن نیاز است و همچنین به جامعه شیرزنان کشور که پای کار بیایند و به او رأی بدهند. از طرفی به شخصی هم که کاندیدا میشود، بستگی دارد. اینکه چقدر کاریزما دارد که بتواند حرف دل مردم را مطرح کند. ولی اگر واقعا یک گزینهای خیلی خوب بیاید و این کار را انجام دهد، بسیار عالی خواهد شد.»
این نماینده پیشین مجلس در عین حال گفته که از ماهها پیش که نام چند نفر از زنان شاخص عرصه سیاست برای کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری مطرح شد، تخریب این افراد هم در سطح جامعه کلید خورد و به بهانههای مختلف علیهشان اقداماتی صورت گرفت و همین نشان میدهد که عزمی جزم وجود دارد تا مانع حضور زنان در سطح ریاستجمهوری شود.
او همچنین خبر داده است: «شنیدهام برخی احزاب اصلاحطلب قصد دارند از خانم ابتکار در انتخابات ریاستجمهوری حمایت کنند. حالا جزییات بیشتر را بهتر است از خود خانم ابتکار بپرسید ولی همزمان تخریب ایشان هم قوت گرفته و عدهای تلاش میکنند تا مانع این حمایتها شوند.»
رییس اتحادیه زنان کارگر و عضو شورای مرکزی خانه کارگر تأکید میکند: «با توجه به انتخابات پیشرو به خود، آحاد ملت و اعم از احزاب سیاسی اصلاحطلب و مردم متذکر میشوم که بهواقع در شرایطی بسیار نامناسب قرار داریم که بیراه نیست اگر بگوییم ایران شاید تاکنون در چنین لبه پرتگاهی قرار نگرفته است.»
عزم ملی برای عبور از بحران
واقعا عزمی ملی لازم است تا برخوردی صحیح و منطقی با انتخابات داشته باشیم و بتوانیم از این مشکلات عبور کنیم. امروز احزاب متحد و بهم پیوسته گذشته را نداریم که برنامه داشته باشند و ساختار سیاسی هم به شکلی نیست که یک نفر بیاید کشور را پیش ببرد؛ در نتیجه باید برای بهبود این ساختار تلاش کنیم و با انتخابی مناسب شرایط کشور را به سمت بهبودی پیش ببریم.» این سخنان درحالی مطرح میشود که اصلاحطلبان هنوز به نتیجه مشخصی برای حضور در انتخابات ریاستجمهوری نرسیدهاند. هرچند به نظر میرسد برخی احزاب تلاش میکنند تا اینبار با حمایت از یک زن اصلاحطلب، وارد عرصه انتخابات شوند.
دورهمی زنان اصلاحطلب
در همین راستا فعالیت احزاب زنان هم بیشتر شده، اما آنان نیز هنوز موضع مشخصی در این باره نگرفتهاند. به تازگی ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب، با ریاست دورهای مجمع زنان اصلاحطلب تشکیل جلسه داده و فاطمه راکعی، دبیرکل جمعیت زنان مسلمان نواندیش در تشریح جزییات نشست اخیر این ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب میگوید: «در این جلسه ابتدا به بررسی مهمترین اخبار روز ایران و جهان در حوزه زنان پرداختیم. همچنین اخبار شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و هیات ۵ نفره این شورا برای برگزیدن اعضای حقیقی نهاد اجماعساز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
تصویب لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان برابر خشونت در هیات دولت، از موارد مطروحه در این جلسه بود و موضوع انتخابات ۱۴۰۰ و تأکید بر فراهم کردن زمینههای همکاری در موارد پژوهشی، مطالعاتی و آموزشی با محور فعال کردن زنان در احزاب مختلف کشور نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»
او ادامه میدهد: «در این نشست با حضور رییس کمیسیون زنان حزب اتحاد ملت در ارتباط با فعالیتهای این کمیسیون و امکان تعریف پروژههای تحقیقاتی مشترک صحبت شد. ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب (صدف) علاوه بر اینکه نهادی متشکل از احزاب اصلاحطلب زنان است، با دیگر زنان فعال در احزاب نیز همکاری و همفکری دارد و براساس همین همفکری و همکاری، رییس کمیسیون زنان حزب اتحاد ملت در جلسه حاضر شده و نکاتی را مطرح کرد.»
به سوی اجماع زنان اصلاحطلب
راکعی میگوید: «قرار بر این شده تا ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب درباره ریاستجمهوری زنان به نظر واحد و مشترکی برسند و بر این اساس موضعی واحد اتخاذ کنند. در حال حاضر هرکدام از احزابِ عضو ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب در بحث و بررسیهایی که داشتهاند، به نظری در این باره رسیدهاند. مثلا جمعیت زنان مسلمان موضع خود را در این باره مشخص کرده یا مثلا حزب اتحاد ملت یک موضعگیری خاص خود را دارد. ولی برای بحث ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب، هنوز نتیجه قطعی حاصل نشده و قرار است در جلسه آینده به این مهم بپردازیم.»
دبیرکل جمعیت زنان مسلمان تأکید دارد: «ما به عنوان حزب جمعیت زنان مسلمان معتقدیم که با توجه به زنان توانمندی که در عرصه حاضر داریم، زنان نیز اعلام کاندیداتوری کنند و وارد عرصه شوند. ولی بههرحال ما عضو «صدف» هستیم و «صدف» هم ازجمله نهاد اجماعساز است. ما همه معتقد به کار تشکیلاتی هستیم، مخصوصا موضعگیری نهایی در کار سیاسی به این بستگی دارد که چه شرایطی بر جامعه و کشور حاکم میشود و در نهایت تشکیلات بالادستی چه تصمیم در این باره اتخاذ میکند.»
شیرزن مصلح به پشتوانه شیرزنان ایرانی
بر این اساس به نظر میرسد زنان اصلاحطلب برای دستیابی به اجماع در انتخابات ۱۴۰۰ موانعی پیشرو دارند و ابتدا باید احزاب مختلف با آن کنار بیایند و دربارهاش به اجماع برسند و سپس نهاد اجماعساز درباره آن تصمیمگیری کند و درنهایت نیز منتظر تأیید شورای نگهبان بمانند و تنها در آن صورت است که میتوانند وارد رقابت انتخاباتی شوند؛ اگر اگه همه این موانع کنار روند و آنطور که جلودارزاده گفته، «شیرزنی» به قول شاعر «از خویش برون آید و کاری بکند» و نیز «جامعه شیرزنان ایرانی» بهتعبیر جلودارزاده، پشت آن شیرزنِ مصلح بایستند، میتواند به فردای ایران امیدوار بود.