بازگشت اصولگرایان به خانه پدری/ جان گرفتن جامعه روحانیت مبارز در آستانه انتخابات ۱۴۰۰
تا انتخابات ۱۴۰۰ حدودا چند ماه بیشتر زمان نمانده و به نظر میرسد جامعه روحانیت مبارز میخواهد پیش از آنکه فرزندان سرکش وضعیت را بحرانی کنند بار دیگر رشته کار را خود به دست بگیرد.
به گزارش خبرآنلاین، چند سالی بود که چراغ خانه پدری اصولگرایان اگرچه روشن بود اما کور سویی بیشتر برایش نمانده بود و از همان سال ۹۲ که برخی کاندیداهای اصولگرا تماسهای آیتالله مهدوی کنی را برای تعین خط مشی جناح راست را بیپاسخ گذاشتند کمکم جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که محور وحدت بودند به حاشیه رانده شد. این وضعیت با ظهور و بروز نواصولگرایان پررنگتر شد و آهستهآهسته انتقادات تند هم از سوی همین نو اصولگرایان چاشنی شد تا اینکه عملا با روی کار آمدن جمنا و بعد از آن شورای وحدت تلاشی مضاعف صورت گرفت تا قرارگاه فرماندهی در اردوگاه اصولگرایی تغییر کند؛ اما اختلافات درونی در همین سازوکارهای فصلی آنقدر گستردهتر شد که نه تنها این ساز و کارها نتوانستند اقبال بلندی در برپایی علم وحدت به دست بیاورند بلکه خود به یک نقطه اختلافی تبدیل شدند.
حالا تا انتخابات ۱۴۰۰ چند ماه بیشتر زمان نمانده و به نظر میرسد جامعه روحانیت مبارز میخواهد پیش از آنکه فرزندان سرکش اصولگرا وضعیت را بحرانی کنند بار دیگر رشته کار را خود به دست بگیرد.
بازگشت برای ریشسفیدی
«جمنا» توانست ۱۶ میلیون رای به سبد کاندیدای اصولگرایان بریزد و «شورای وحدت» هم در شرایط ناپایدار مشارکت ۴۰ درصدی و غیاب رقیب، کرسیهای مجلس را به نام خود ثبت کنند اما همه این دستآوردها حاصل عملکرد این محفلهای سیاسی نبود و اختلافات بعد از انتخابات در درون و بیرون این دو سازوکار انتخاباتی رخ نمایی کرد و ناکارآمدی در گردهم آوردن همه طیف های اصولگرا علنی تر شد.
برهمین اساس بود که جامعه روحانیت مبارز که طی چند انتخابات اخیر مجبور به سکوت نصفه و نیمه و عزلت نشینی شده بود برای انتخابات ۱۴۰۰ پیش از آنکه ساز و کار دیگری سر از تخم بیرون بیاورد، ابتکار عمل را به دست گرفت تا اینبار همان ریشسفیدان باشند که راه و چاه را برای رسیدن به خیابان پاستور ترسیم کند.
« ما میخواهیم با ساماندهی کار تشکیلاتی و ایجاد ارتباط منسجم و تعریفشده، همه اضلاع و جریانهای همسو با نیروهای انقلابی و ولایی و ارزشی را تجمیع کنیم.» این را مصطفی پورمحمدی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز وقتی دومین نشست این تشکل با احزاب سیاسی اصولگرا برگزار شد به زبان آورد. موضوعی که بیشتر از هر زمان دیگری از حضور متفاوت جامعه روحانیت مبارز خبر میداد.
عزم جامعه روحانیت برای حضور همه جانبه در انتخابات تنها به اظهارات پورمحمدی ختم نشد و مصباحی مقدم سخنگوی این تشکل از ایجاد یک ساز و کار جدید اینبار به فرماندهی جامعه روحانیت مبارز خبر داد. او گفت: «جامعه روحانیت مبارز در حال شکل دادن ساختاری است که ماندگار باشد و برای هر انتخابات تغییر نکند. البته این ساختار را با موافقت و مشارکت جریانهای سیاسی همسو شکل میدهیم. در این راستا، یک هیات عالی خواهیم داشت؛ یعنی نهادی شکل خواهد گرفت که تمام جریانات سیاسی مرتبط را پوشش بدهد. البته هنوز عنوان آن مشخص نیست اما بنابر پیشنهاد احزاب، قرار است ۵ نفر به نمایندگی از هر حزب برای عضویت در این تشکل معرفی شوند.»
هرچند این صحبتها وقتی از پشت بلندگو مطرح شد که مدتها بود جامعه روحانیت مبارز بر روی چند و چونش برنامهریزی کرده بودند اما پس از این اظهارات دایره تحرکات آنقدر شدت گرفت تا جایی که هنوز شورای وحدت قدمی برنداشته بود جامعه روحانیت مبارز به سمت عملیاتی کردن ساز و کار خود با مبنای وحدت قدم برداشت.
فصل تازه جامعه مدرسین
وقتی صحبت بازگشت ریشسفیدان اصولگرا به میان میآید نمیشود از «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم» سخن نگفت؛ تشکلی که در چند سال اخیر وقتی هنوز آیتالله محمد یزدی در قید حیات بود و ریاست آن را به عهده داشت، حسابی از فضای تاثیرگذاری بر احزاب اصولگرا فاصله گرفته بود اختلافات درونی هم مزید بر علت شده بود. اختلافاتی که آیتالله مسعودی خمینی هم بر آن مهر تائید زد و آن را از همان ابتدای امر بین طیف آیتالله مصباحی یزدی و آیتالله محمد یزدی با طیف آیات مقتدایی و حسینی بوشهری امری مشتبه دانست. مسئلهای که نهایتا به جای محور قرار گرفتن به بیانیههای اخلاقی، آن هم دمادم انتخابات تقلیل پیدا کرد.
از آنجا که کاروان مرگ در سال ۹۹ برای بسیاری از احزاب سیاسی تغییرات اساسی به دنبال داشت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز از این تغییرات اجباری مصون نماند و مهمترین موضوع فوت آیات مصباح یزدی و محمد یزدی بود. که به دنبال این واقعه اعضای جامعه مدرسین به آیتالله حسینی بوشهری رای مثبت دادند تا سکان ریاست را پس از آیتالله محمد یزدی او به دست بگیرد. موضوعی که در معادلات سیاسی اصولگرایان به ویژه حساب و کتاب جامعه مدرسین برای انتخابات ۱۴۰۰ بسیار موثر بود. در واقع با این تغییرات به نظر میرسد جامعه روحانیت مبارز امید تازهای پیدا کرده است که با فعال شدن دوباره جامعه مدرسین کفه اصولگرایان سنتی به ویژه ریشسفیدان سنگینتر شود و ادامه کار تا موعد انتخابات بهتر از گذشته به پیش برود؛ از همین رو آنطور که اخبار جسته و گریخته به گوش میرسد گویا جامعه روحانیت مبارز برای ایجاد وحدت در اردوگاه راست از حربه احزاب استفاده کرده است و میخواهد با قرار دادن کرسیهایی برای احزاب تصمیم گیری را به جای افراد به احزاب بسپارد اما نکته مهم اینجاست که کرسیهایی هم برای جامعه مدرسین حوزه علمیه کنار گذاشته است تا در کنار جامعه روحانیت دوباره شاقول وحدت را به جامعتین بازگرداند.
البته این موضوع وقتی فراتر از گمانهزنی میرود که اعضای جامعه روحانیت مبارز دائما پالسهایی را به سوی جامعه مدرسین ارسال میکند تا آنها را به سمت این همکاری و خارج شدن از کنج عزلت تشویق کند. اینجاست که صحبتهای غلامرضا مصباحیمقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز بعد از انتخاب آیتالله حسینی بوشهری به عنوان رئیس جامعه مدرسین نمود بیشتری پیدا میکند. او گفته بود: «همکاری بین جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یک همکاری قدیمی هست و از آغاز شکلگیری، این دو نهاد روحانی که هر دو نهاد مردمی و انقلابی بوده و هستند با هم همکاری نزدیکی هم در انتخابات خبرگان و خصوصاً در انتخابات ریاست جمهوری داشتهاند. البته در انتخابات مجلس غالبا جامعه محترم مدرسین ورود نمیکنند ولی به صورت کلی از اقداماتی که جامعه روحانیت مبارز داشته حمایت و همراهی کردهاند.»
این صحبتها تنها به مصباحیمقدم ختم نشد و حسین ابراهیمی عضو جامعه روحانیت مبارز نیز گفته بود: «بر این باور نیستم که شورای ائتلاف به وحدت برسد حال شاید اصولگرایان محوریت جامعتین را بپذیرند جامعه مدرسین هم ممکن است به صحنه بیایند به هر حال از اوایل انقلاب، محوریت با جامعتین بوده، ائتلافی هم نبوده است و اسمشان جریانات همسو با جامعتین بوده است بنابراین جریان اصولگرایی به تنهایی نمی توانند کاری کنند. ممکن است در نهایت به این نتیجه برسند که محور را جامعتین قرار داده و به وحدت برسند در عین حال جامعه روحانیت مبارز نه خودش کاندید دارد و نه برای خودشان کاری می کنند بلکه هدف و تلاششان این است که جریان اصولگرایی به وحدت برسد افرادی که سهم نمیخواهند میتوانند کاری کنند که جریان اصولگرایی به وحدت برسند.»
آغاز رنسانس اصولگرایی
به نظر میرسد با فعال شدن جامعه روحانیت مبارز و احتمالا وارد شدن جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به این دایره شیخویت در میان اهالی جناح راست بتواند قدرست از دسترفته را دوباره بازیابی کند و دوباره به جایگاه سابق خود بازگردند. درواقع چندان هم دور از ذهن نیست که انتخابات ۱۴۰۰ رنسانسی در جریان اصولگرا باشد و برای فاصله گرفتن از چند دستگی بار دیگر ریش و قیچی به دست جامعتین سپرده شود.
محمدحسن آصفری: زنان هم میتوانند کاندیدای ریاست جمهوری شوند
نایبرئیس کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس، در وبینار اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری گفت: طبق این اصلاحیه، بانوان هم میتوانند کاندیدای ریاست جمهوری بشوند و اگر تاکنون خانمها نمیتوانستند دراین زمینه ثبتنام کنند، اما اکنون میتوانند.
محمدحسن آصفری، نایب رئیس کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس، در وبینار اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری گفت: طبق این اصلاحیه، بانوان هم میتوانند کاندیدای ریاست جمهوری بشوند و اگر تاکنون خانمها نمیتوانستند دراین زمینه ثبتنام کنند، اما اکنون میتوانند.
محمدحسن آصفری در وبیناری که با حضور وی و قاسم میرزایی نکو، نماینده مجلس دهم برگزار شد، در واکنش به ایرادات ۵ گانه کمیته نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام بر اصلاحیه قانون انتخابات ریاست جمهوری گفت: اطلاعی درباره این که چه مواردی نقد شده ندارم، اما تاکنون سه جلسه در این زمینه در کمیته نظارت مجمع گذاشته شده است.
وی با بیان اینکه در این جلسات نظرات مشورتی بیان می شود، افزود: الان این قانون از مرحله تصویب مجلس گذشته و اعضای مجمع باید نظرات مشورتی خود را به شورای نگهبان منتقل کنند تا اگر مواردی را خلاف شرع یا قانون اساسی تشخیص می دهند، رد کنند یا خواستار اصلاحش شوند.
علت تعجیل در اصلاحیه قانون انتخابات ریاست جمهوری
نماینده اراک در واکنش به نماینده مجلس دهم که رسیدگی به این قانون را شتابزده خواند، اظهار کرد که برای این قانون کار کارشناسی شده و مرکز پژوهشهای مجلس با پژوهشکده شورای نگهبان و نمایندگان مجالس قبل روی آن کار کردند، اما علت تعجیل در بررسی اصلاحیه این بود که به انتخابات ۱۴۰۰ برسد.
نایب رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس، در بیان امتیازات این اصلاحیه گفت: در گذشته خانمها میگفتند بالاخره ما میتوانیم کاندیدای ریاست جمهوری بشویم یا نه؟ ما الان در اصلاحیه قانون انتخابات ریاست جمهوری گفتهایم رجل سیاسی یعنی کسی که این مسئولیتها را داشته و مثلا وزیر یا نماینده مجلس بوده است. خانمهایی بودهاند که وزیر، معاون رئیس جمهور یا استاندار بودهاند و مسئولیتهای مختلفی داشتهاند. بالطبع در اصلاحیه گفته شده است که خانمها هم میتوانند نامزد ریاست جمهوری بشوند.
خبرنگار از آصفری پرسید: «با این تفسیر شما خانم وحید دستجردی که وزیر بهداشت بوده، از منظر این قانون رجل سیاسی محسوب میشوند؟ » که نماینده اراک پاسخ داد: من روی فردی نظر ندارم. ایشان میتواند نامزد شود، اما تشخیص صلاحیت و مدیر بودن ایشان به شورای نگهبان مربوط است که قاعدتا دوران مسئولیت و وزارت ایشان را بررسی میکند، اما اگر تاکنون خانمها نمیتوانستند ثبت نام کنند، اکنون میتوانند در این زمینه اقدام کنند. البته این اصلاحیه باید به تائید شورای نگهبان برسد.
نماینده اراک در مورد اینکه آیا مجلس با این اصلاحیه به وظایف شورای نگهبان ورود نکرده است؟ گفت: جلسات زیادی با حقوقدانان و اعضای پژوهشکده شورای نگهبان برگزار شد و ما سعی کردیم پا در کفش شورای نگهبان نکنیم. در عین حال قضاوت نهایی با شورای نگهبان است و باید منتظر نظر آنها ماند
وی تاکید کرد: ما نه تنها دست شورای نگهبان را نبستهایم، بلکه دست این نهاد را باز کردهایم و جلوی تیر و ترکشهایی که میخواهد به دلیل رد صلاحیت افراد به این شورا اصابت کند، گرفتهایم. در این قضیه مجلس کمک شورای نگهبان آمده و خودش را سپر بلای شورا کرده است. ما اختیارات شورای نگهبان را کم نکردهایم و شورا هم میتواند ایراداتی که به نظرش میرسد مطرح کند تا در مجلس برطرف شود.
سید محمد حسینی: ساز و کار وحدت در جریان اصولگرایی نیاز به اصلاح بنیادین دارد
در نشست مشترک سید محمد حسینی و وهاب عزیزی چالشهای انتخابات ۱۴۰۰ مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ساز و کار وحدت در جریان اصولگرایی نیاز به اصلاح بنیادی داردبه گزارش خبرنگار احزاب و تشکلهای گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در نشست مشترک سید محمد حسینی دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران و وهاب عزیزی دبیرکل جبهه جهادگران ایران اسلامی که دیروز برگزار شد، چالشهای انتخابات ۱۴۰۰ و فرآیند وحدت جریان اصولگرایی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
عزیزی با انتقاد از روند وحدت در جریان اصولگرایی و تشکیل شدن شوراهای مختلف مدعی اجماع سازی و تنگ نظریهای خود مرجع پنداری گفت: با بررسی وضع موجود و رفتار حاکم بر جریان اصولگرایی به نظر میرسد برای رسیدن به یک اجماع مورد قبول مسیر زیادی در پیش است. یکی از شرایط وحدت، گذشت است که این روزها کمرنگتر شده است. تشکیل شوراها، جبههها و ائتلافهای نوظهور از یک طرف و فعالیت مجدد، ولی دیرهنگام جامعه روحانیت مبارز نشان میدهد که ساز و کار وحدت مشکل دارد و نیازمند طراحی مجدد است. اگر شرایط این طور پیش برود احتمال شکست اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد و ما مسببین این شکست احتمالی را کسانی میدانیم که حلقههای وحدت را منحصر به اطرافیان خود کرده اند.
سید محمد حسینی در پاسخ به مطالب فوق گفت: به نظر من یکی از نقاط ضعف و آسیبهایی که ما در دورههای قبل داشتیم اینکه دوستان ما خیلی دیر به نتیجه میرسند. چون ما به چندین طیف، گروه و دسته تقسیم شدیم و هر کسی برای خودش یک حزب و تشکلی دارد. الان بیش از ۱۱۰ تشکل رسمی در کشور وجود دارد و بالاخره نیمی از آنان به نام نیروهای انقلاب و اصولگرا هستند. درانتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ گزینههای متعدد داشتیم از ۲۲ نفر شروع شد تا اینکه به دو نفر رسیدیم. تصمیم نهایی را در روز دوشنبه گرفتند. دوشنبهای که جمعه اش انتخابات بود. یعنی فقط سه شنبه و چهارشنبه برای تبلیغات فرصت داشتیم. برخی از ٱقایان هم اقدامی انجام نمیدادند میگفتند ما منتظریم ببینیم گزینه نهایی چه کسی میشود که بعد برویم برایش تبلیغ کنیم.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: الان هم فکر کردیم انگار مجدد همان ماجرا دوباره میخواهد تکرار بشود. یعنی ما همینطور این ماه و ماه بعدی این هفته و هفته بعد بکنیم تا نزدیک انتخابات که بشود و اینها بخواهند تصمیم بگیرند؛ در آن زمان فرصت کم است.اطلاع دارید که الان شورای ائتلاف و شورای وحدت و جبهه پایداری دارند کار میکنند. بعضی از تشکلهای مستقل هم فعالیت میکنند. از این جهت خیلی دشوار است تا بخواهند یک سازوکاری را تعریف کنند که مورد قبول همه گروهها و طیفها باشد. بعد از آن هم معلوم نیست که چقدر به آن سازوکارشان پایبند باشند. مثلا در انتخابات مجلس گفتند که دو تا نظرسنجی، که یکی از خواص و از نیروهای متعهد حزب الهی و یکی دیگر را هم از عموم مردم انجام میدهیم. ولی مثل همیشه براساس نظر سنجیها عمل نشد. یک دورهمی تشکیل دادند و آن چیزی که نتیجه واقعی بود عملی نشد. به نظرسنجیها توجهی نکردند و همان افرادی که می خواستند انتخاب کردند در صورتی که برخی از آنها را مردم نمی شناختند که بخواهند به آنها رای بدهند.
عزیزی از تشکیل جبهههای دیگری خبری داد که پتانسیلهای بالایی در افزایش مشارکت دارند. فعالیت جداگانه این جبههها حاصل بی تدبیری و توهم پیروزی کسانی است که حاضر به شنیدن نظرات دیگران نیستند. به عنوان مثال جبهه همبستگی ملی نیروهای انقلاب (همنا) و جبهه جهادگران ایران اسلامی و چنیدین تشکل دیگر پایبند به اصول و ارزشهای انقلاب هستند. این تشکلها به دلیل نگاههای پدرسالارانه بعضی از عزیزان و عدم پذیرش رویشهای انقلابی از سوی آنان، مجبور هستند طبق فرمایش مقام معظم رهبری آتش به اختیار عمل کنند. در واقع معتقد هستند انجام وظیفه برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و خدمت به مردم نبایستی مشروط به نظر دیگران باشد. یک نیروی ارزشی و انقلابی در هیچ شرایط سختی ترک فعل نمیکند.
دبیرکل جبهه جهادگران ایران اسلامی به شورای وحدت و شورای ائتلاف توصیه کرد در فرآیند ایجاد وحدت یک تجدید نظر بنیادین بکنند تا از گردنه انتخابات ۱۴۰۰ به سلامت عبور کنیم. به خاطر گرفتن چند کرسی بیشتر در شورای شهر و یا چند وزارت خانه در دولت، کل انتخابات را با تهدید شکست مواجه نکنید.
منبع: شفقنا