پایتخت‌نشینان درباره شورای شهر و کارکرد آن چقدر می‌دانند؟؛ «نمی‌دانم، نمی‌شناسم»
«به گفته کارشناسان شهری، پایتخت‌نشینان شناخت کافی نسبت به نماینده‌ها و عملکرد شورا ندارند و حتی علاقه‌ای به آگاهی در این زمینه از خود نشان نمی‌دهند. دلایل زیادی را می‌توان در این خصوص برشمرد اما سؤال اصلی اینجاست که چه زمانی قرار است آنها به شناخت کافی درباره کارکرد اعضای شورای شهر برسند تا بتوانند مهم‌ترین مطالبات شهری‌شان را از آنها درخواست کنند؟»
روزنامه ایران نوشت: «کمتر از یک ماه دیگر شهروندان تهرانی همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری پای صندوق‌های رأی می‌روند تا نمایندگان خود را برای پنجمین دوره شورای شهر تهران انتخاب کنند. این اتفاق در حالی در شهر‌ها و روستاها رقم می‌خورد که به گفته کارشناسان شهری، پایتخت‌نشینان شناخت کافی نسبت به نماینده‌ها و عملکرد شورا ندارند و حتی علاقه‌ای به آگاهی در این زمینه از خود نشان نمی‌دهند. دلایل زیادی را می‌توان در این خصوص برشمرد اما سؤال اصلی اینجاست که چه زمانی قرار است آنها به شناخت کافی درباره کارکرد اعضای شورای شهر برسند تا بتوانند مهم‌ترین مطالبات شهری‌شان را از آنها درخواست کنند؟
برخی از شهروندان تهرانی که مخاطب سئوال «ایران» بودند با شنیدن اسم «شورای شهر» تنها به روبه‌رو خیره می‌شوند. چند دقیقه تأمل می‌کنند تا این نام را در ذهنشان جست‌وجو کنند. خیلی‌هایشان موفق به یافتن پاسخ درست نمی‌شوند. البته هستند افرادی که یک یا دو نفر از افراد شورا را به اسم می‌شناسند اما خیلی از آنها هنوز با گذشت چهار دوره از شورای شهر و روستا نمی‌دانند که وظایف شورا چیست و چه افرادی برای این پست صلاحیت دارند. «نمی‌دانم.» «شرکت نکردم.» «دقیق به یاد نمی‌آورم که شرکت کرده باشم.» «شورای شهر انتخاباتش چه زمانیه اصلاً.» این‌ها تنها چند نمونه از پاسخ‌های افراد نقاط مختلف شهر است.
از یک کلاغ، چهل کلاغ تا انتخاب کاندیدا
از خیابان«شورا» تا فلکه «لوزی» از هر فردی که درباره انتخابات شورای شهر سؤال می‌پرسی، با پاسخ «نه، اطلاع ندارم» روبه‌رو می‌شوی. یکی از افراد محلی که برای خرید به خیابان آمده می‌گوید به خاطر ندارد که پارسال در انتخابات مشارکت کرده یا نه. همسرش معتقد است کمتر افرادی اعضای شورای شهر را می‌شناسند و هر فردی هم که به پای صندوق‌های رأی رفته بدون شناخت این کار را کرده است: «چهار سال پیش که برای انتخابات ریاست‌جمهوری رفته بودم، افرادی تلاش می‌کردند مردم را به رأی دادن به اعضای شورا ترغیب کنند. اکثر اهالی هم می‌گفتند که اعضا را نمی‌شناسند اما آن افراد خودشان اسم‌هایی را به مردم می‌دادند و می‌گفتند ما به این افراد رأی دادیم و آنها را قبول داریم. به نظر من خیلی‌ها بدون شناخت قبلی به اعضا رأی دادند.»
آقای «نصیری»، یکی از کسبه منطقه تهرانپارس، می‌گوید که در انتخابات شورا شرکت می‌کند و به یکی از کاندیداها رأی خواهد داد: «این کاندیدا ساکن همین محله است. چندین بار هم برای اعلام برنامه‌هایش به مسجد و حسینیه‌های محله آمده است. به خاطر این که او را می‌شناسم و چندین بار گره از کار مردم محله باز کرده به او رأی می‌دهم.»
مشارکت فامیل و آشنا
یکی از اساتید دانشگاه ساکن در خیابان سهروردی در پاسخ به این که آیا می‌خواهد در انتخابات شورای شهر شرکت کند، شانه‌هایش را با بی‌رغبتی بالا می‌اندازد. او پاسخ می‌دهد که هنوز نمی‌داند چه تصمیمی خواهد گرفت: «یکی از همکاران نزدیکم در دانشگاه برای انتخابات شورا ثبت نام کرده شاید به او رأی بدهم اما هنوز مطمئن به این کار نیستم.»
آقای «امیری» یکی از کسبه، درباره عملکرد شورای شهر این طور پاسخ می‌دهد: «من نمی‌دانم وظیفه این شورا دقیقاً چه چیزی است اما به نظرتان چه کار مؤثری در خصوص بزرگ‌ترین معضل شهر یعنی آلودگی هوا توانسته انجام دهد؟ من وقتی این کم‌کاری‌ها را می‌بینم و نگاه می‌کنم اعضای این شورا هیچ تلاشی برای بهبود حال و روز شهر نمی‌کنند، چرا دوباره باید پای صندوق‌های رأی بروم؟»
میدان قیام
سه مرد حوالی چهار راه مولوی ایستاده‌اند. یکی از آنها سرنگ به دست در کنار خیابان چمباتمه زده تا ساقی موادش از راه برسد. در این میان بازار اقتصادی کاسبان کنار خیابان در ساعت‌های اولیه صبح آن چنان که باید رونقی ندارد. یکی از آنها که در انتظار مشتری به صندلی کهنه‌اش تکیه زده می‌گوید علاقه‌ای به شرکت در انتخابات شورای شهر ندارد و تا به حال به این موضوع توجه نکرده است: «مشکلات اقتصادی و ترافیک شهر روز به روز بدتر می‌شود و برخی فقط به دنبال گرفتن پست و مقام هستند. این مسئولان اگر هم بگویند برای رفع مشکلات مردم کاری می‌کنند زمانی که به قدرت می‌رسند فراموش می‌کنند. خودتان چرخی در خیابان‌های بالا و پایین شهر بزنید تفاوت خیابان‌های شهر را حس می‌کنید. چرا باید برای زیبا‌سازی شهر میان محلات مختلف تبعیض قائل شوند؟»
خانمی که برای خرید روزانه‌اش از خیابان در حال عبور است، می‌گوید شناختی نسبت به شورای شهر و عملکردش ندارد. او تنها چیزی که از شورا به خاطر می‌آورد این است که چند سال پیش به خاطر یک وعده چلوکباب به یکی از کاندیداهای شورای شهرستان‌شان رأی داده و شناسنامه‌اش از آن موقع به بعد رنگ هیج مهری را ندیده است: «وضع ما که با آمدن نماینده‌های مختلف تغییری نمی‌کند. چند سال پیش هم به خاطر این که یک روز خوش بگذرانیم قبول کردیم در عوض یک ناهار به کاندیدای مورد نظرمان رأی بدهیم البته او قول داده بود که به مشکلاتمان هم رسیدگی کند.»
نقش امام‌جمعه‌ها و پیش‌نمازهای مساجد در رأی‌ها
خانم میانسالی که ساکن محله شکوفه است، می‌گوید هر دوره اسامی اعضای صلاحیت‌دار شورا را در قالب فهرست به ما می‌دهند: «من و خانواده‌ام که شناختی نسبت به اعضا نداریم. به همین خاطر از نظر پیش‌نماز مسجدمان استفاده می‌کنیم. البته یک سال هم به فهرستی که در نماز جمعه تهران توزیع شد، رأی دادیم.»
آقای «حسنی» که برای خرید نان به خیابان آمده، معتقد است مردم شناخت کافی نسبت به اعضای شورای شهر ندارند و تعدادی از آنها صرفاً بر اساس شهرت کاندیداها رأی می‌دهند. او از روی عدم شناخت رأی دادن را گناه می‌داند و اعلام می‌کند این کار از نظر شرعی درست نیست: «من اطلاعاتی در این زمینه ندارم ولی مطمئنم هر کاری نیاز به متخصص دارد. نباید از روی شهرت به هر فردی رأی داد. اگر اطلاعات ندارید، مثل من رأی ندهید.»
شکایت مردم از سنگفرش شدن خیابان‌های پرتردد
خانم «رضایی» صاحب یک باشگاه در حوالی خیابان ولیعصر می‌گوید، برایش فرق نمی‌کند چه کسی بر صندلی شورا تکیه می‌زند و تنها چیزی که برایش اهمیت دارد کارآمدی اعضا است. او معتقد است شورایی‌ها در سال گذشته کم‌کار بودند و به مطالبات آنها که مهم‌ترین آن آلودگی هوا و مشکلات اقتصادی است، رسیدگی نکردند: «هر راه‌حلی که در این شورا ارائه شد، بر ضد منافع کاسبان بود. خیلی از خیابان‌ها را سنگفرش کردند تا از حجم ترافیک کم کنند. با این کار وضع اقتصادی خیلی از کاسبان به هم ریخت. نمونه بارز آن هم سنگفرش کردن چهارراه «مخبرالدوله» است.»
خانم رضایی که دل پر دردی دارد معتقد است شورا یعنی تأمین‌کننده تمام نیاز‌های یک شهر و رسیدگی به کوچک‌ترین ایراد‌های یک شهر یا محله. بنابراین باید شورایی‌ها بیشتر به مشکلات شهری توجه کنند.
گلایه از قیمت‌های اتوبوس و تاکسی
اغلب دانشجویان هم کاندیدای شورای شهر را نمی‌شناسند. همه آنها هر روز تحت فشار مشکلات شهری قرار دارند غافل از آن که انتخاب یک کاندیدای اصلح می‌تواند باری از مشکلات را از دوش‌شان بردارد. دانشجویان دانشگاه «علامه» که هر روز باید خود را به «دهکده المپیک» برسانند با عملکرد شورای شهر بیگانه هستند. هر چند گلایه‌هایشان از مشکلات شهری بسیار زیاد است. «نجاتی» دانشجوی سال چهارم دانشگاه از منطقه عبدل‌آباد هر روز به دهکده المپیک می‌رود. او هر روز باید به طور معمول باید ۸ تا ۱۰ هزار تومان کرایه تاکسی بپردازد که این رقم با توجه به وسع کم دانشجویان زیاد است: «خیلی از روزها به خاطر قیمت تاکسی، با اتوبوس به دانشگاه می‌روم اما از میدان آزادی تا دانشگاه با اتوبوس ۴۵ دقیقه راه است. به همین خاطر خیلی از روزها دیر‌تر از حد معمول سر کلاس حاضر می‌شوم.»
«جلالی»، دانشجوی دانشگاه تهران، علت عدم شناخت مردم از عملکرد شورا‌ها را کم بودن تبلیغات کاندیداها می‌داند: «خیلی از افراد هنوز برنامه‌ای ارائه نداده‌اند.توقع من این است که به وضع اقتصاد جامعه بیشتر رسیدگی شود و کمی از بودجه کشور را که کم هم نیست خرج مردم کنند.»
مشکلات اقتصادی زیر لایه‌های شهری
مردم هنوز نمی‌دانند که چه مطالباتی را باید از شورایی‌ها درخواست کنند. از خیلی از شهروندان که درباره خواسته‌هایشان می‌پرسی، تنها یک پاسخ می‌شنوی: «رسیدگی به مشکلات اقتصادی». بی‌اطلاعی باعث شده مردم وظایف مسئولان را از همدیگر تفکیک نکنند و از همه بخواهند که مشکلات اقتصادی‌شان را برطرف کنند. یکی از راننده‌های تاکسی خطی میدان «صادقیه» معتقد است، مهم‌ترین خواسته‌اش بهبود مشکلات اقتصادی است: «کاهش درصد بیکاری جوانان، ارتقای ارزش واحد پولی کشور و کاهش تورم از مهم‌ترین مشکلات شهر است. ما از مسئولان می‌خواهیم به مهم‌ترین مطالبات ما یعنی رسیدگی به امور اولیه زندگی رسیدگی کنند. سؤال من از اعضای شورا این است چرا وقتی ما در فقر زندگی می‌کنیم خیلی‌ها به دنبال بلندپروازی‌های سیاسی هستند؟»
معیارهای مردم برای انتخاب اعضای شورا
«درستکاری»، «خیانت نکردن»، «پاسداری از بیت‌المال» و «تقوا» از ویژگی‌هایی است که مردم بر آن تأکید می‌کنند. این ملاک‌ها معیارهای اصلی آنها در انتخاب اعضای شوراست. البته بیشترشان شناخت دقیقی از کاندیداها ندارند و بر اساس گفته‌های اقوام و فامیل‌شان برای رأی دادن پا پیش می‌گذارند. خانم جلالی نیز به این موضوع در حرف‌هایش تأکید می‌کند: «چاره‌ای به جز این کار نداریم. صدا و سیما می‌تواند نقش مؤثری در شناساندن کاندیداها به مردم داشته باشد. بهتر است مناظره‌ای برای معرفی اعضای شورا نیز در رسانه ملی برگزار شود.»
