بايد برای شرايطی كه نتوانيم نفتی صادر كنيم آماده باشيم
يك عضو كميسيون امنيت و سياست خارجي مجلس گفت: «قطع صادرات نفت به اروپا باعث مي شود غربي ها از هم اکنون به كشورهاي هم پيمان و بنگاه هايي كه ارتباط بيشتري دارند توصيه كنند كه خريد نفت خود از ايران را متوقف كنند. بنابراين ايران بايد در يك سال آينده روي صادرات نفت خيلي حساب باز نكند. اگر روند به همين صورت پيش رود، ايران به كشورهاي خيلي كمي مي تواند نفت خود را صادر كند.»
وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه اعلام کرد صادرات نفت ایران به کشورهای اروپایی قطع نشده اما ادامه فروش نفت به شش کشور اروپایی به تضمین پرداخت بهای نفت، در چارچوب قراردادهای بلند مدت مشروط شده است.
محمد مهدي شهرياري عضو كميسيون امنيت و سياست خارجي مجلس در گفتگو با فرارو با اشاره به قطع صادرات نفت ایران به شش کشور اروپایی گفت: «اروپايي ها قطعا می خواستند از شش ماه آينده واردات نفت خود از ايران را قطع كنند و با توجه به اينكه نفت خام ايران با سيستم پالايشگاه هاي اروپا هم خواني دارد و آن ها به دنبال اين بودند كه در اين شش ماه پروسه توليد خود را تغيير دهند تا بتوانند از نفت كشورهاي ديگر هم استفاده بكنند، به اعتقاد من بهترين كاري كه ايران مي توانست انجام دهد همين كار بود.»
وي ادامه داد: «اما اين موضوع باعث مي شود غربي ها از همين الان به كشورهاي هم پيمان و بنگاه هايي كه ارتباط بيشتري دارند توصيه كنند كه خريد نفت خود از ايران را متوقف كنند. بنابراين ايران بايد در يك سال آينده روي صادرات نفت خيلي حساب باز نكند. اگر روند به همين صورت پيش رود ايران به كشورهاي خيلي كمي مي تواند نفت خود را صادر كند مگر به كشورهاي افريقايي و كشورهاي آسياي جنوب شرقي كه مشتري هم داريم. بنابراين مقداري در بحث صادرات نفت كار ايران سخت مي شود.»
نماينده مردم بجنورد در مجلس گفت: «اين تصميم ايران براي اروپايي ها پيامدهايي دارد چون اين زمان شش ماهه اي كه آنها تعيين كرده بودند به دنبال چند موضوع بودند. يكي اين كه افكار عمومي كشورهاي خود را آماده كنند كه اين موضوع در حال روي دادن است و خود را آماده می کنند كه قيمت نفت پس از شش ماه افزايش پيدا نكند در حالي كه حالا با اين تصميم ايران من فكر مي كنم قيمت نفت احتمالا چند دلاري افزايش يابد. ديگر اين كه به دنبال اين بودند كه با اين فرصت شش ماهه بتوانند سيستم پالايشگاه هاي خود را تغيير دهند. اما تنها نفتي كه مي تواند جايگزين نفت ايران شود، نفت عراق است كه توليد نفت عراق هم محدود است و عربستان هم اگر بتواند توليد خود را افزايش دهد، نفت آن به درد پالايشگاه هاي ايتاليا، يونان و اسپانيا نمي خورد. به همين دليل اين كشورها اكنون در فشار بيشتري قرار مي گيرند.»
شهرياري افزود: «اروپايي ها استراتژي خود را مشخص كردند و قطعا به دنبال برخوردهاي اين چنيني با جمهوري اسلامي ايران هستند و اين پيش دستي بهترين كاري بود كه مي توانست انجام بگيرد. البته من با طرح تحريم كشورهاي اروپايي در شرايط فعلي موافق نبودم چون مشخص نبود شش ماه آينده چه تحولاتي صورت مي گرفت. شايد آن ها بحث تحريم را فراموش مي كردند يا از آن مي گذشتند و بعد ما خودمان، خودمان را تحريم مي كرديم كه اين جالب نبود. ولي اثرات اين كاري كه الان انجام شده خيلي مفيدتر از طرح قبلي بود.»
اين عضو كميسيون امنيت و سياست خارجي درباره رابطه تجاري – نفتي ايران با ديگر كشورها گفت: «من فكر مي كنم بايد خودمان را آماده كنيم چرا كه كره جنوبي و ژاپن هم احتمال دارد بخواهند اين رفتار اروپايي ها را با ما انجام دهند. منتهي بحث چين مقداري فرق مي كند. البته چيني ها هم خيلي قابل اعتماد نيستند و به قراردادهايي كه ما داشتند متعهد نبودند.»
ايران پنجاه ميليارد دلار پول در چين دارد
وي افزود: «ايران اكنون پنجاه ميليارد دلار پول در چين دارد كه 10 برابر اين رقم را بايد طبق قراردادهايي كه با چيني ها داريم فاينانس بدهند كه تاكنون هيچ گونه فاينانسي به ما نداده اند و تحت تاثير قدرت هاي بزرگ و تحريم ها قرار گرفته اند، چون چيني ها مبادلات بسيار بزرگي با آمريكايي ها دارند. ما خبر داشتيم چند ماه پيش چين هم خريد نفت خود از ايران را كاهش داده بود. بنابراين ايران بايد خود را براي سناريوي جديد آماده كند و براي شرايطي آماده باشيم كه روزي شايد اصلا نتوانيم نفتي صادر كنيم. بنابراين بايد اين آمادگي را داشته باشيم كه در آن شرايط چه كاري انجام دهيم. این بستگي به برنامه ريزي درست مسئولين دارد و فكر مي كنم اگر برنامه ريزي درستي داشته باشيم خيلي از ضرر و زيان ها و هزينه ها را كاهش خواهیم داد.»
شهرياري درباره توافقات جديد ايران و چين براي افزايش صادرات نفت ايران به اين كشور و احتمال قائل شدن تسهيلات بيشتر براي چيني ها گفت: «بالاخره چين با توجه به اينكه دومين قدرت اقتصادي دنيا است و حجم مبادلات بازرگاني آن در دنيا كم كم در حال ارتقا به مقام اول است و اكنون حدود هفت تا هشت ميليون بشکه مصرف روزانه نفت دارد و روز به روز هم اين مقدار افزايش مي يابد و داراي منابع محدودي هم مي باشد، به نفت كشورهاي ديگر نياز دارد. با توجه به اهميتي كه ايران برای چین قائل است و در روابط تجاري خود با این کشور اولويت هايي را قائل است، چيني ها هم بايد تسهيلاتي را براي ايران قائل شوند. شايد در آن چارجوب توافقاتي صورت گرفته كه من از جزئيات آن خبر ندارم.»